Dù Bộ Tài chính dự kiến sẽ thu phí bảo trì đường bộ đối với ôtô và xe máy từ ngày 1/1/2013, song theo các Hiệp hội vận tải trong tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, chưa thể phục hồi như hiện nay thì "thu thêm một loại phí sẽ thêm một gánh nặng cho doanh nghiệp".

Ông Trần Trí Minh, Phó chủ tịch Hiệp hội vận tải hàng hóa Hải Phòng dẫn ra một loạt thuế và phí mà doanh nghiệp đang phải nộp, như thuế nhập khẩu ôtô, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập doanh nghiệp, phí trước bạ, phí đăng ký cấp biển số, phí xăng dầu, phí bình ổn xăng dầu, phí kiểm định ôtô, phí bảo hiểm, phí trông gửi xe. "Sắp tới sẽ phải nộp thuế bảo vệ môi trường, phí bảo trì đường bộ. Trong bối cảnh kinh tế khủng hoảng, đơn hàng vận chuyển giảm thì doanh nghiệp lấy đâu ra tiền để đóng? Vì vậy Chính phủ nên lùi thời gian thu quỹ đến một thời điểm thích hợp", ông Trí nêu.

Còn ông Trần Huy Hiền, Tổng thư ký‎ Hiệp hội Giao nhận kho vận TP HCM cho rằng, Chính phủ đưa ra quỹ bảo trì đường bộ trong bối cảnh doanh nghiệp đang khó khăn sẽ gây tác động rất lớn khi thực hiện quỹ này. Trong logistic chi phí vận tải chiếm 50-60%. Với số phí phải nộp khá lớn, doanh nghiệp bắt buộc phải đi vay ngân hàng để đóng phí trong khi chưa biết có k‎ý được hợp đồng vận chuyển hay không.

Theo các doanh nghiệp việc buộc rơ moóc, sơ mi rơ moóc phải đóng phí là không đúng vì bản thân rơ moóc, sơ mi rơ moóc không có động cơ không thể hoạt động khi không có đầu kéo. Ảnh: H.C.

Bên cạnh kiến nghị hoãn thu phí, các hiệp hội vận tải cũng nêu ra nhiều điểm chưa hợp lý của dự thảo phí lần này. Theo Chủ tịch Hiệp hội vận tải ôtô Đà Nẵng Trần Viết Hòe, trong dự thảo quy định xe máy, môtô ba bánh thuộc đối tượng chịu phí sử dụng đường bộ là chưa hợp lý. Vì đối với xe điện và xe máy loại dung tích xi lăng dưới 100cc, không gây ảnh hưởng đến hạ tầng giao thông và môi trường. Do đó, không nên áp dụng thu phí đối với 2 loại này.

Cũng theo ông Hòe, khi trả lời doanh nghiệp, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông cho biết doanh nghiệp có thể nộp quỹ theo chu kỳ đăng kiểm là 3-6 tháng sau khi Nghị định về quỹ bảo trì đường bộ có hiệu lực. Tuy nhiên, trong dự thảo lại nêu doanh nghiệp phải đóng quỹ trước rồi được cấp giấy chứng nhận mới được hoạt động. "Ngay chính các cơ quan soạn thảo đã không thống nhất được cách thức thu", ông Hoè nói.

Còn ông Lâm Đạt Vinh, Giám đốc Công ty vận tải Nam Vinh thì đặt vấn đề dự thảo quy định phương thức thu phí đối với xe môtô giao cho UBND xã, phường, thị trấn. Vậy khi xe của người dân lưu thông trên đường làm sao cơ quan chức năng kiểm soát được xe này đã nộp phí hay chưa? Chẳng lẽ khi ra đường chủ phương tiện lại phải photo giấy nộp phí mang theo bên người?

Trong khi đó, theo đánh giá của luật sư Thái Văn Chung, Tổng Thư ký Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP HCM, nội dung bản dự thảo lần này không có nhiều thay đổi, chưa hợp tình, hợp lý và khoa học. Chẳng hạn với phương thức thu phí, dự thảo vẫn quy định phí bảo trì đường bộ được thu hàng năm trên "đầu phương tiện" theo kỳ đăng kiểm.

Với quy định này, phí bảo trì đường bộ trở thành "loại phí cố định" đối với doanh nghiệp vận tải. Cho dù trong tháng đó, xe chạy ít hay nhiều, thậm chí không chạy do không có nguồn hàng hoặc tạm dừng hoạt động vì các lý do khác vẫn phải đóng phí (trừ các trường hợp quy định tại khoản 2 điều 2 của dự thảo). "Phí bảo trì đường bộ nên quy định là một loại phí lưu động, có sử dụng dịch vụ thì có đóng. Sử dụng nhiều đóng nhiều, sử dụng ít đóng ít để bảo đảm tính công bằng và đúng bản chất của phí", ông Chung cho biết.